✍️ بدون شک سخت ترین و چالشی ترین مهارت در حوزه زبان آموزی، مهارت نوشتن است. اغلب دانشجویانی که به زبان دانی معروف هستند، به خاطر احاطه بر مهارت گفتار است و از نوشتن ابا دارند. مهارت نوشتار در اکثر موارد محک خوبی برای سنجش دانش زبانی یک فرد است. چرا که این مهارت نشان می دهد شخص چقدر اهل مطالعه است و البته تا حدی هم می تواند نمایشگر توانایی گفتار باشد.
ارکان متن
آشنایی با ارکان یک متن، در فهم متن تاثیر بسزایی دارد. جمله، بند و مقاله مقیاس های متفاوتی از یک نوشته هستند. در ادامه هر کدام از آنها توضیح داده می شوند:
1. جمله
یک جمله گروهی از کلمات می باشد که معمولا با یک فعل همراه است. در جمله یک نکته یا اندیشه در قالب بیان، سوال، دستور و یا تعجب ظاهر می شود. جملات همیشه با حروف بزرگ آغاز می شوند.
جمله نویسی اولین گام در تقویت مهارت نوشتن است. جملات طولانی در یک متن نشان می دهد که نویسنده مهارت بالایی در نوشتن داشته است. شما تصور کنید بندی را می خوانید که از ده جمله کوچک تر تشکیل شده باشد. بدون تردید این بند از یک نویسنده حرفه ای نیست. بعضی نویسندگان حاذق شعاری دارند: “یک جمله در یک بند” و این یعنی در هر بند فقط یک جمله استفاده شود. البته جای تعجب دارد ولی کسانی که با دنیای کلمات ارتباط دهنده آشنا باشند می دانند که این کار واقعا آسان است.
گاهی اوقات نویسنده برای آنکه مهارت نویسندگی خودش را به نمایش بگذارد، یک جمله پیچیده و کاملا مبهم نوشته و در خطوط بعدی تلاش می کند که آن را توضیح دهد. در حالی که این کار روان بودن متن را خدشه دار می سازد.
2. بند
یک بند قسمتی از متن است که حداقل از یک جمله تشکیل شده است. معمولا بندها از سه روش کلی تبعیت می کنند:
روش قیاسی: در این روش که حرکت اندیشه از عام به خاص است، معمولا نخست اندیشه اصلی بیان می شود، آنگاه بقیه بند به مثابه شواهد و مصادیق آن تلقی می گردد، طبیعی است که در چنین ساختی جمله اصلی در آغاز بند قرار می گیرد.
روش استقرایی: در این روش، بند با بیان و توصیف اجزا و عناصر آغاز می گردد و ادامه می یابد تا به اندیشه اصلی می رسد. در واقع تمام بند عبارت از شواهد مورد نیاز استدلالی است که به نتیجه ای می انجامد، و همین نتیجه در واقع اندیشه اصلی بند است. بدیهی است که ساخت چنین بندی به گونه ای است که جمله اصلی آخرین جمله بند خواهد بود.
روش ترکیبی: ممکن است نوع استدلال ایجاب کند که هر دو روش پیشین یکجا در بندی واحد بکار رود. این ترکیب ممکن است به صورت استقرایی-قیاسی، یا قیاسی-استقرایی باشد. در روش استقرایی-قیاسی، بند با اجزا آغاز می شود، جمله اصلی در میان بند می آید، و سپس خود مبنای استدلال قرار می گیرد.
ترکیب قیاسی-استقرایی که به ویژه برای نوشته های پیچیده و بسیار مستدل به کار می رود، با اندیشه اصلی آغاز می شود، اجزا از دل آن بیرون می آید، و سپس به استنباطی عام می انجامد.
3. مقاله کوتاه
مقاله کوتاه (انشاء) نوشته ای مختصر است که بیانگر نظر نویسنده در مورد یک موضوع است. این جستارها معمولا 250 کلمه هستند که در قالب چهار یا پنج بند ارائه می شوند. در بخش دوم مهارت نوشتار امتحان آیلتس چنین متنی خواسته می شود. مثال زیر نمونه ای از این سوالات است:
Nowadays, the radio is being replaced by TV and the Internet. To what extent do you agree or disagree with the idea?
یک مقاله کوتاه به صورت استاندارد شامل سه بخش است:
مقدمه: این قسمت معمولا با یک جمله کلی در مورد عنوان نوشته می شود بدون آنکه جهت گیری خاصی در مورد موضوع رخ دهد. در ادامه، عنوان مقاله از زبان نویسنده بازنویسی می شود. در این جمله نباید عین عنوان نوشته شود. به کارگیری کمی خلاقیت در بازگردانی عنوان، می تواند مهارت نویسندگی را متجلی سازد. سپس اگر عنوان به سبک موافق و مخالف بود، شخص به صورت اجمالی موضع خود را مشخص کرده و عناوین کلی دلایل خود را مطرح می نماید.
تنه اصلی: در این قسمت شخص باید همه مهارت خودش را در ساخت و پرداخت یک مطلب نشان دهد. معمولا این قسمت از سه بند تشکیل می شود. البته در مورد نوشته های مختلف این عدد تغییر می کند. اگر عنوان مقاله به نحوی بود که شخص باید نظر خودش را مطرح کند، در مقدمه به صورت اجمالی نظرش را مطرح کرده و در قالب سه نکته و یا سه مثال، بدنه اصلی را تکمیل می کند. به این شکل که هر یک از مثال ها یا نکات، موضوع یکی از بندها قرار می گیرد و در بند مربوط به آن، مثال تشریح شده و ابعاد گوناگون آن بررسی می گردد. اما اگر سوال از سبک موافق و مخالف بود، نظر اجمالی در مقدمه مطرح می شود و سپس در تنه اصلی دلایل به صورت مبسوط بررسی می شوند. اینجا هم مانند قبل، عنوان یکی از ادله موضوع بند خواهد بود.
نتیجه گیری: در پایان شخص باید چکیده مختصری از تنه اصلی نوشته ارائه کند. نکته حائز اهمیت آن است که هیچ اطلاعات جدیدی نباید در نتیجه گیری منعکس شود. در این قسمت می توان از عبارات زیر کمک گرفت:
All in all, as a result, consequently, to sum up, to put it in a nutshell.
ارکان مهارت نوشتار
برای تسلط بر نوشتار دو مهارت ضروری است:
دامنه لغات بالا: همانطور که پیش تر بدان اشاره شد، لغات اگر به صورت موضوعی حفظ شوند به خصوص در مهارت نوشتار، بسیار مثمر ثمر خواهند بود. آزمون مهارت نوشتار تافل و آیلتس، موضوعی است. یعنی از داوطلب خواسته می شود نظرش را در مورد یک موضوع بیان کند. در نگاه اول ممکن است این موضوعات بسیار گسترده تر باشند ولی با یک بررسی دقیق تر می توان دریافت که تسلط بر حدودا 30 موضوع کلان و فراگیری لغات مرتبط با آن ها، برای پاسخ گویی به سوالات آزمون آیلتس و تافل کافی است. پس حفظ موضوعی لغات و استفاده از ترسیم نموداری می تواند در تقویت مهارت نوشتن به کار گرفته شوند.
گستره وسیعی از ساختارها: این ساختارها هستند که می توانند، ظرفیت اصلی یک شخص در حوزه نوشتن را به منصه ظهور برسانند. به یاد داشته باشید یک غلط کوچک دستوری می تواند، همه توانایی های یک شخص در نوشتن را زیر سوال ببرد. بدون شک نیاز نیست که شخص همه ی توانمندی خودش در زمینه دستور زبان را نشان دهد. در اکثر موارد نوآموزان در به کارگیری ساختارهای پیچیده افراط کرده و متن خود را از سلیس بودن محروم می نمایند. نوشته علاوه بر آنکه باید فنی باشد، باید قابل فهم نیز باشد!
